ನಮ್ಮ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ, ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಆಯ್ಕೆಯ ಅನೇಕ ತವರಿಗೆಗಳು ಲಭ್ಯವಿವೆ. ಹೀಗೆ, ದಂತವೌಷಧಿಯ ಬ್ರಾಂಡ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಹಿಡಿದು ಉತ್ತಮ ಸ್ಟ್ರೀಮಿಂಗ್ ಸರ್ವಿಸ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವುದಾದರೆ, ಆಯ್ಕೆಯ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ತುಂಬಾ ದೊಡ್ಡದು. ಆದರೆ ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತೆ? ಹೆಚ್ಚು ಆಯ್ಕೆಗಳು ನಾವೆಲ್ಲರನ್ನೂ ದುರಂತಕ್ಕೆ ಹಾಕುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ. ಈ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವು ‘ಪ್ಯಾರಡಾಕ್ಸ್ ಆಫ್ ಚಾಯ್ಸ್’ (Paradox of Choice) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸರಿಯಾದ ವ್ಯವಹಾರಗಳು ಈ ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತತ್ವವನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಖರೀದಿ ನಡೆವಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತವೆ.
ಪ್ಯಾರಡಾಕ್ಸ್ ಆಫ್ ಚಾಯ್ಸ್ ಎಂದರೇನು?
ಅಮೇರಿಕದ ಮಾನಸಿಕಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾದ ಬೇರಿಯ್ ಸ್ವಾರ್ಟ್ (Barry Schwartz) ಇದನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದು, ಪ್ಯಾರಡಾಕ್ಸ್ ಆಫ್ ಚಾಯ್ಸ್ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ: ಕೆಲವು ಆಯ್ಕೆಗಳು ಸರಿ ಆಗಿದ್ದರೂ, ಅನೇಕ ಆಯ್ಕೆಗಳು ನಮ್ಮ ಸಂತೃಪ್ತಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ಸಂತೋಷವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.
ಇದು ಹೇಗೆ?
- ನಿರ್ಧಾರ ಪಾರಾಲಿಸಿಸ್: ಅನೇಕ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಕಾಣುವಾಗ, ಜನರು ಒಂದು ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಸಂಕಷ್ಟಪಡುವರು.
- FOMO (ಫಿಯರ್ ಆಫ್ ಮಿಸಿಂಗ್ ಔಟ್): ಗ್ರಾಹಕರು ತಪ್ಪು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂಬ ಆತಂಕದಿಂದ ಅವರು ಉತ್ತಮ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುತ್ತಾರೆ.
- ಪೋಸ್ಟ್ ಪರ್ಚೇಸ್ ರಿಗ್ರೆಟ್: ಖರೀದಿ ಮಾಡಿದ ನಂತರ, ಗ್ರಾಹಕರು ಅತಿಥಿಯಿಂದ ಹೊರಗೊಮ್ಮಲು ಭಾವಿಸುವುದು.
ಹೆಚ್ಚು ಆಯ್ಕೆಗಳು ಎಂದರೆ ಸದಾ ಉತ್ತಮ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಇನ್ನು ಕೆಲವು ಸಮಯಗಳಲ್ಲಿ ಇವು ಆತಂಕ ಮತ್ತು ಗೊಂದಲವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ.
ಪ್ಯಾರಡಾಕ್ಸ್ ಆಫ್ ಚಾಯ್ಸ್ ಗ್ರಾಹಕರ ಮೇಲೆ ಹೇಗೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತದೆ?
ಅನೇಕ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದರೆ:
- ಜನರು ನಿರ್ಧಾರ ಮಾಡಲು ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
- ಅವರು ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪರಿಷ್ಕೃತವಾಗಿ ಕಷ್ಟಪಡುವರು.
- ಹೆಚ್ಚಿನ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಸಂತೃಪ್ತಿಯಾಗದಿರಬಹುದು.
ALSO READ – ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬಹುದು : ₹500 ಪ್ರತಿದಿನ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು 20 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಏನು ಆಗುತ್ತದೆ?
ವ್ಯವಹಾರಗಳು ಪ್ಯಾರಡಾಕ್ಸ್ ಆಫ್ ಚಾಯ್ಸ್ ಅನ್ನು ಖರೀದಿ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿತಗೊಳಿಸಲು ಹೇಗೆ ಬಳಸುತ್ತವೆ?
- ಡಿಸೋಯ್ ಎಫೆಕ್ಟ್ (Decoy Effect):
- ಏನು? ವ್ಯವಹಾರಗಳು, ಆವಶ್ಯಕವಾಗಿ, ದ್ವಿತೀಯ ಆಯ್ಕೆಗೆ ಸಹಜವಾಗಿ ಉತ್ತಮಗೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ, ಮೂರನೇ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವುವು.
- ಉದಾಹರಣೆ: ಒಂದು ಕಾಫಿ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ, ₹100 ಕ್ಕೆ ಸಣ್ಣ ಆವೃತ್ತಿಯು ಮತ್ತು ₹200 ಕ್ಕೆ ದೊಡ್ಡ ಆವೃತ್ತಿಯು ಇದೆ. ಅವರಿಗೆ ₹180 ಕ್ಕೆ ಮಧ್ಯಮ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರೆ, ದಾರಿದೀಪವಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ಆಯ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಎನಿಸುತ್ತದೆ.
- ಮಿತವಾದ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಕೊಡುವುದು:
- ಏಕೆ ಇದು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ: ಅನೇಕ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ದುರಂತದಿಂದ ಹೊರಗೊಮ್ಮಲು ಮಾಡಬಹುದು. ಸೀಮಿತ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ, ವ್ಯವಹಾರಗಳು ಖರೀದಿ ತೀರ್ಮಾನವನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಬಹುದು.
- ಉದಾಹರಣೆ: Netflix ಮುಂತಾದ ಚಂದಾದಾರಿಕೆಗೆ ಸೇವೆಗಳು, ಅನೇಕ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಬದಲು, ಕೆಲವು ಬೆಲೆ ಮಾಪದಂಡಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ನೀಡುತ್ತವೆ.
- ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟು ಮಾಡಿ (Bundling Products):
- ಏನು? ಒಂದೇ ಪ್ಯಾಕೇಜ್‌ನೊಳಗೆ ಅನೇಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟು ಮಾಡುವುದು.
- ಉದಾಹರಣೆ: ಫಾಸ್ಟ್-ಫುಡ್ ಕಂಪನಿಗಳು, ಬರ್ಗರ್, ಫ್ರೈಸ್, ಮತ್ತು ಪಾನೀಯವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಬದಲು, ಒಂದು ಕಾಂಬೋ ಮೂಲಕ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತವೆ.
- ಆಂಕರಿಂಗ್ ತಂತ್ರ (Anchoring Technique):
- ಏನು? ಮಾರ್ಕೆಟ್ ಬೆಲೆಯು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಮಾದರಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ದರದ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿತಗೊಳಿಸುವುದು.
- ಉದಾಹರಣೆ: ₹1000 ಮುಂಚಿತ ಬೆಲೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ₹500 ನವೀನವಾದ ಬೆಲೆಗೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ₹1000 ಆಂಕರ್ ಬೆಲೆ ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಕೊಡುಗೆಯಂತೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ.
ವ್ಯವಹಾರಗಳು ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿರಿಸಲು ಹೇಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ನೀಡಬೇಡಿ?
- ಗೈಡ್ಡ್ ಸೇಲಿಂಗ್ ಉಪಯೋಗಿಸಿ:
- ವ್ಯವಹಾರಗಳು ಫಿಲ್ಟರ್‌ಗಳು, ಕ್ವಿಜ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿತ ಶಿಫಾರಸುಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು.
- ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ವರ್ಗೀಕರಿಸಿ:
- ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು “ಪುರುಷ”, “ಮಹಿಳೆ”, “ಮಕ್ಕಳು” ಇತ್ಯಾದಿ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸುವುದರಿಂದ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
- ವೈಯಕ್ತಿಕ ಶಿಫಾರಸುಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು:
- ಗ್ರಾಹಕರ ಪಾಠಿಕ ನಡೆಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಶಿಫಾರಸುಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು.
- ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುವುದು:
- ಜನಪ್ರಿಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದು.
ALSO READ – ಕೋಟ್ಯಾಧಿಪತಿಗಳು ಗಳಿಗೆ ನಗದು ಎಷ್ಟು ನೋವು? ಸಂಪತ್ತಿನ ಮನೋಭಾವನೆಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ
ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದರಿಂದ ವ್ಯವಹಾರಗಳು ನಿಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಪ್ರಭಾವಿತಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ?
- FOMO (ಫಿಯರ್ ಆಫ್ ಮಿಸಿಂಗ್ ಔಟ್):
- ಫ್ಲಾಶ್ ಮಾರಾಟಗಳು ಮತ್ತು ಸೀಮಿತ ಸಮಯದ ಆಫರ್‌ಗಳು.
- ಸೋಶಿಯಲ್ ಪ್ರೂಫ್:
- ಗ್ರಾಹಕ ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುವುದು.
- ಅಪೂರ್ತಿ ಸಿದ್ಧತೆ ಪರಿಣಾಮ:
- “ಹೆಚ್ಚು ಖಾಲಿ” ಎಂಬುದನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಸೂಚಿಸುವುದು.
ಆಯ್ಕೆ ಮಾಳಿಕೆ (Choice Architecture):
- ಆಯ್ಕೆಗಳು ಹೇಗೆ ಪ್ರದರ್ಶಿತವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಗ್ರಾಹಕ ತೀರ್ಮಾನವನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಅಂತಿಮದ ವಿಚಾರಗಳು (ಹೆಚ್ಚು)
ಪ್ಯಾರಡಾಕ್ಸ್ ಆಫ್ ಚಾಯ್ಸ್ ಒಂದು ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತತ್ವವಾಗಿದೆ, ಅದು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಲೀಕನಿಗೂ ಅರ್ಥವಾಗಿರಬೇಕು. ಆಯ್ಕೆಗಳು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದರ ಮೂಲಕ, ವ್ಯಾಪಾರಗಳು ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ತೀರ್ಮಾನಗಳನ್ನು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಮತ್ತು ಆತಂಕವಿಲ್ಲದೆ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಬಹುದು. ಈ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಮೂಲಕ, ಗ್ರಾಹಕರು ಹೆಚ್ಚು ಸಂತೃಪ್ತರಾಗುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಖರೀದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ಹೇಗಾದರೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಯ್ಕೆಗಳು ಖರೀದಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ಕಡಿಮೆ ಆಯ್ಕೆ ನೀಡುವುದರಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಅನುಭವ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಖರೀದಿಯ ಅವಕಾಶ ದೊರಕಬಹುದು.
ಕಡಿಮೆ ಎಂದರೆ ಹೆಚ್ಚು?
ಹೌದು! ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಈನೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿವೆ: ಕಡಿಮೆ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದರಿಂದ:
- ಗ್ರಾಹಕರ ಸಂತೃಪ್ತಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ.
- ಮಾರಾಟವೂ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ.
- ನಿರ್ಧಾರದಿಂದ ಹೊತ್ತಿರುವ ದಣಿವು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಆಯ್ಕೆಗಳು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ವ್ಯಾಪಾರಗಳು ಗ್ರಾಹಕರ ಅನುಭವವನ್ನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಪರಿಗಣಿಸುವ ವಿಚಾರ: ಅದು ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಅಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಗುಣಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರಿಕವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಗ್ರಾಹಕರು ಸುಲಭವಾಗಿ ತೀರ್ಮಾನಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಅಂತಿಮ ಚಿಂತನೆಗಳು
ಪ್ಯಾರಡಾಕ್ಸ್ ಆಫ್ ಚಾಯ್ಸ್ ಎನ್ನುವುದು ಗ್ರಾಹಕರ ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಚಾರವನ್ನು ತಲುಪುವ ಪ್ರಗತಿಪರ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ. ವ್ಯಾಪಾರಗಳು ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು, ಅವುಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸುವುದರಿಂದ, ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಮತ್ತು ಹೊತ್ತಿರುವ ಆತಂಕವಿಲ್ಲದೆ ಖರೀದಿಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಬಹುದು. ಇದೇ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಗ್ರಾಹಕರು ಏನು ಬಯಸಿದರೂ, ಅವರು ಕಡಿಮೆ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾದರೆ, ಆತಂಕ ಕಡಿಮೆ ಆಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಬಯಸಿದ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಹುದು.
ಫ್ರೀಡಮ್ ಆಪ್ ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಿ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ವ್ಯವಹಾರದ ಮೇಲೆ ವಿಶೇಷಜ್ಞಾನಿ ಪ್ರಭಾವಿತ ಕೋರ್ಸುಗಳನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿ.ನಮ್ಮ Youtube Channel ಚಂದಾ ಹಾಕಲು ಮರೆಯದಿರಿ, ನಿಯಮಿತ ಅಪ್ಡೇಟ್‌ಗಳು, ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಸಲಹೆಗಳು ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಕೃಷಿ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಉಪಯುಕ್ತ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು!
