ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರವು ನಿರಂತರವಾಗಿ ವಿಕಸಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಭಾರತದ ರೈತರು ಉತ್ಪಾದಕತೆ, ಶಾಶ್ವತತೆ ಮತ್ತು ಲಾಭವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಹೊಸ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಮೌನ ಕ್ರಾಂತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದುದು ಅಗ್ರೋಫಾರೆಸ್ಟ್ರಿ ಮತ್ತು ಮಿಶ್ರ ಬೆಳೆ ಪದ್ಧತಿ. ಈ ವಿಧಾನವು ಮರಗಳು ಮತ್ತು ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬೆಳೆಸುವ ಮೂಲಕ ಮಣ್ಣು ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ, ಜೈವಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಆದಾಯವನ್ನು ವೃದ್ಧಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ, ಈ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಕೃಷಿ ವಿಧಾನ ಹೇಗೆ ಭಾರತೀಯ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಶಾಶ್ವತ ಕೃಷಿಯ ಭವಿಷ್ಯ ಯಾಕೆ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತೇವೆ.
ಅಗ್ರೋಫಾರೆಸ್ಟ್ರಿ ಎಂದರೇನು?
ಅಗ್ರೋಫಾರೆಸ್ಟ್ರಿ ಎಂದರೆ ಮರಗಳು, ಬೆಳೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಪಶುಗಳನ್ನು ಸಮನ್ವಯಗೊಳಿಸುವ ಶಾಶ್ವತ ಭೂ ಬಳಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ. ಇದು ವಿವಿಧ ಸಸ್ಯಗಳ ಪದರಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಮೂಲಕ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ, ಮಣ್ಣಿನ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಪ್ರಬಲತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಅಗ್ರೋಫಾರೆಸ್ಟ್ರಿಯ ಲಾಭಗಳು:
✔ ಮಣ್ಣಿನ ಉರ್ವರಾಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ: ಮರಗಳು ಮಣ್ಣಿನ ತೇವಾಂಶವನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು, ಭೂಕ್ಷಯವನ್ನು ತಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಪೋಷಕಾಂಶ ಚಕ್ರವನ್ನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
✔ ರೈತರ ಆದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ: ಮರಗಳಿಂದ ದೊರಕುವ ಕಬ್ಬಿಣ, ಹಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯಗಳು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಆದಾಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.
✔ ಹವಾಮಾನ ಅಪಾಯವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುತ್ತದೆ: ಅಗ್ರೋಫಾರೆಸ್ಟ್ರಿ ಒಣಭೂಮಿಯ ಹಾನಿ, ಪ್ರವಾಹಗಳ ತೊಂದರೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ನೈಸರ್ಗಿಕ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
✔ ಜೈವಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ: ರೈತಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಸಸ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಪ್ರಜಾತಿಗಳನ್ನು ಉಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪರಿಸರ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ.
✔ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ: ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪರಿಸರ ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ಮೂಲಕ ಕೀಟನಾಶಕ ಮತ್ತು ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆಯನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುತ್ತದೆ.
ALSO READ | ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆ: RBI ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು LRS ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು
ಮಿಶ್ರ ಬೆಳೆ ಪದ್ಧತಿ ಎಂದರೇನು?
ಒಂದೇ ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುವ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಮಿಶ್ರ ಬೆಳೆ ಪದ್ಧತಿ (Mixed Cropping) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಲಭ್ಯವಿರುವ ಸಂಪತ್ತುಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಬಳಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬೆಳೆ ವೈಫಲ್ಯದ ಅಪಾಯವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಮಿಶ್ರ ಬೆಳೆಗಳ ಲಾಭಗಳು:
✔ ಮತ್ತಷ್ಟು ಉತ್ತಮ ಸಂಪತ್ತು ಉಪಯೋಗ: ಪ್ರತಿ ಬೆಳೆ ವಿಭಿನ್ನ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಕಾರಣ, ಮಣ್ಣಿನ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮತೋಲನವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
✔ ಕೀಟ ಮತ್ತು ರೋಗ ನಿಯಂತ್ರಣ: ಕೆಲವು ಸಸ್ಯಗಳು ಇತರ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಕೀಟನಾಶಕವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.
✔ ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಲಾಭ: ಒಂದೇ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಹಲವು ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುವುದರಿಂದ ಒಟ್ಟು ಆದಾಯ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ.
✔ ಮಣ್ಣಿನ ಆರೋಗ್ಯ ಸುಧಾರಣೆ: ಪಲ್ಸ್ ಬೆಳೆಗಳು ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ನೈಟ್ರೋಜನ್ನ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ.
✔ ನೀರಿನ ಬಳಕೆಯ ಸಮರ್ಪಕತೆ: ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಬೆಳೆಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ಆಳದ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ನೀರಿನ ಶೋಷಣೆಯ ಸಮತೋಲನ ಸಾಧಿಸುತ್ತದೆ.
ಅಗ್ರೋಫಾರೆಸ್ಟ್ರಿ ಮತ್ತು ಮಿಶ್ರ ಬೆಳೆಗಳ ಸಂಯೋಜಿತ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು
ಈ ಎರಡೂ ಕೃಷಿ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಬಳಸಿದಾಗ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕೃಷಿ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಲಾಭವಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ:
🌿 ಮರಗಳು ನೇರ ಬೆಳಕಿಗೆ ಹಾನಿಯಾಗದ ಬೆಳೆಗೆ ಛಾಯೆ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ, ಬಿಸಿಲಿನ ಹೊಟೆಸ್ಸನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುತ್ತವೆ.
🌱 ಆಳವಾದ ಬೇರುಗಳು ಮಣ್ಣಿನ ಆಳದಿಂದ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ತೆಗೆದು ಮೇಲ್ಮೈಯ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಪೂರೈಸುತ್ತವೆ.
🍂 ಮರಗಳಿಂದ ಬಿದ್ದ ಎಲೆಗಳು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಗೊಬ್ಬರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ, ಮಣ್ಣಿನ ಉರ್ವರಾಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ.
🦋 ಬೆಳೆಗಳು ಮತ್ತು ಮರಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಜೈವಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಕೀಟ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿ ಅನುಷ್ಠಾನಗಳ ಉದಾಹರಣೆಗಳು
1. ಪೋಪ್ಲಾರ್-ಗೋಧಿ ಮಾದರಿ (ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ & ಪಂಜಾಬ್)
- ರೈತರು ಪೋಪ್ಲಾರ್ ಮರಗಳನ್ನು ಗೋಧಿ ಬೆಳೆ ಜತೆಗೆ ಬೆಳೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
- ಪೋಪ್ಲಾರ್ ಮರಗಳು ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅತಿರಿಕ್ತ ಮಣ್ಣು ಮತ್ತು ಮರದ ಆದಾಯ ನೀಡುತ್ತವೆ.
- ಮರಗಳು ಬೆಳೆಯನ್ನು ಬಿಸಿಲಿನ ಹೊಟೆಸ್ಸಿನಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತವೆ, ನೀರಾವರಿಯನ್ನು ಉಳಿಸುತ್ತವೆ.
- ರೈತರು 20-30% ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಆದಾಯ ಗಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
2. ತೆಂಗು ಮತ್ತು ಕೋಕೋ ಕೃಷಿ (ಕೇರಳ)
- ಕೇರಳದ ರೈತರು ತೆಂಗು ತೋಟಗಳಲ್ಲಿ ಕೋಕೋ, ಮೆಣಸು ಮತ್ತು ಬಾಳೆ ಬೆಳೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
- ಇದು ಭೂಮಿಯ ಉತ್ತಮ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ, ಮಣ್ಣಿನ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವರ್ಷಪೂರ್ತಿ ಆದಾಯ ನೀಡುತ್ತದೆ.
3. ಅಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಕರಿಮೆಣಸು (ಕರ್ನಾಟಕ)
- ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ರೈತರು ಅಡಿಕೆ ತೋಟಗಳಲ್ಲಿ ಕರಿಮೆಣಸು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
- ಕರಿಮೆಣಸು ಗಿಡಗಳು ಅಡಿಕೆ ಮರಗಳನ್ನು ಆರೋಹಿಸುತ್ತವೆ, ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ಈ ಪದ್ಧತಿ ಜಮೀನಿನ ಪ್ರತಿ ಚದರ ಮೀಟರ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
4. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಅಗ್ರೋಫಾರೆಸ್ಟ್ರಿ ಯಶಸ್ಸು
- ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ರೈತರು ಮಾವು, ಗುವಾ ಮತ್ತು ಡಾಲ್ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿತವಾಗಿ ಬೆಳೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
- ಇದು ಮಣ್ಣಿನ ನೈಸರ್ಗಿಕ ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ, ಗೊಬ್ಬರ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ರೈತರು 40% ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ಪಾದಕತೆ ಕಂಡುಬಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಸರ್ಕಾರದ ಸಹಾಯ ಮತ್ತು ನೀತಿಗಳು
- ಅಗ್ರೋಫಾರೆಸ್ಟ್ರಿ ಉಪಮಿಷನ್ (SMAF): ರೈತರಿಗೆ ಅನುದಾನ ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಹಾಯ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
- ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಗ್ರೋಫಾರೆಸ್ಟ್ರಿ ನೀತಿ: ಕೃಷಿ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಹಚ್ಚೆಪಾಕವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ.
- ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಕೇಂದ್ರಗಳು (KVKs): ರೈತರಿಗೆ ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆ ನೆರವು ನೀಡುತ್ತವೆ.
ALSO READ | ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಪರೂಪದ ಬೆಳೆಗಳ ಮೂಲಕ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಾಭ: ಉನ್ನತ ಬೇಡಿಕೆಯ ಕೃಷಿ ಮಾರ್ಗಗಳು
ಸಾಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರಗಳು
1️⃣ ಅರಿವು ಕಡಿಮೆ: ರೈತರಿಗೆ ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಗಾರಗಳು ಅಗತ್ಯ.
2️⃣ ಆರಂಭಿಕ ಹೂಡಿಕೆ: ಸರ್ಕಾರದ ಅನುದಾನ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸಾಲಗಳು ಸಹಾಯ ಮಾಡಬಹುದು.
3️⃣ ಮರಗಳ ನಿಧಾನ ಬೆಳವಣಿಗೆ: ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವ ಪೋಪ್ಲಾರ್ ಅಥವಾ ಬಸವಳಿಗೆ ಬೆಳೆ ಬಳಸಬಹುದು.
4️⃣ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪ್ರವೇಶ: ರೈತರ ಸಹಕಾರ ಸಂಘಟನೆಗಳ ಮೂಲಕ ಉತ್ತಮ ಬೆಲೆ ಪಡೆಯಬಹುದು.
ಸಾರಾಂಶ
ಅಗ್ರೋಫಾರೆಸ್ಟ್ರಿ ಮತ್ತು ಮಿಶ್ರ ಬೆಳೆ ಪದ್ಧತಿಯ ಮೌನ ಕ್ರಾಂತಿ, ಭಾರತದ ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತಿದೆ. ಸರಿಯಾದ ತರಬೇತಿ, ಸರ್ಕಾರದ ಬೆಂಬಲ, ಮತ್ತು ಹೊಸ ತಂತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ, ಈ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತ ಮತ್ತು ಲಾಭದಾಯಕ ಕೃಷಿಯ ಭವಿಷ್ಯವಾಗಬಹುದು.
ಫ್ರೀಡಮ್ ಆಪ್ ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಿಕೃಷಿ ಮತ್ತು ವನಸಂಪತ್ತಿ ಕುರಿತ ತಜ್ಞರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದ ಕೋರ್ಸ್ಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆಯಿರಿ.ನಿಮ್ಮ ಕೃಷಿ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸಲು ಹಿತೈಷಿ ಸಲಹೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಾಠಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ನಮ್ಮ YouTube Channel ಸಬ್ಸ್ಕ್ರೈಬ್ ಮಾಡುವುದು ಮರೆಯಬೇಡಿ